نامگذاری سال ۱۴۰۱ از سوی مقام معظم رهبری به نام «تولید، دانشبنیان و اشتغالآفرین» را اینطور میتوان تفسیر کرد که تولید و شرکتهای دانشبنیان میتوانند به خوبی در بخش مسکن خود را توسعه دهند و به نوعی میتوان گفت این سه آیتم در کنار یکدیگر میتوانند در این بخش کاملا بومی، بار تولید و اشتغال را به دوش بکشند.
در همین راستا رئیس هیاتمدیره انجمن تولیدکنندگان سیستمهای تهویه مطبوع ایران معتقد است: بیشک بهرهمندی از فناوریهای جدید در صنعت ساختمان افزایش سرعت ساخت، افزایش عمر مفید بنا و کاهش هزینهها را به همراه خواهد داشت.
پس تکیه بیش از حد به خامفروشی به خاطر غنای این سرزمین باعث شد ارکان حاکمیتی از طرحهای نخبگان و طرح پژوهشی در راستای استفاده از تولید دانشبنیان غفلت کنند. رفتاری که فرار مغزها و سیل مهاجرت نخبگان را رقم زده است.
به گفته مهدی بستانچی اگر از تجارب بخش خصوصی و ایدههای مدیران آنها نسبت به نحوه تولید دانشبنیان در ساختوساز استفاده شود میتوان طی سالهای آتی شاهد رشد و شکوفایی فناوریها و انرژیهای سالم بود. در غیر این صورت ابلاغ بخشنامهها و آییننامههای دست و پاگیر و نگاه آمرانه از بالا به پایین در امر تولید و سرمایهگذاری بیفایده و آب در هاون کوبیدن است.
صنعت نیازمند بومیسازی و حضور دانشبنیانها
وی در ادامه افزود: تجربه کشورهای موفق در حوزه توجه به دانشبنیانها نشان میدهد شرکتهای دانشبنیان به عنوان گروههای دارای فعالیت اقتصادی بر اساس معیارهای علمی و تکنولوژی روز دنیا میتوانند نقش بخش خصوصی فعال در هر نظام اقتصادی را بهشدت برجسته و گسترده کنند و از این رو ریسک سرمایهگذاری در اقتصادهای مقاوم دانشبنیان بهشدت پایین است.
بستانچی ادامه داد: اگرچه بارها و بارها بر مشارکت شرکتهای دانشبنیان در اجرای طرح نهضت ملی مسکن با سه عامل زمان، کیفیت و هزینه تاکید شده است اما به نظر میرسد مسیر رونق تولید که سالها برای آن وعده داده شده است، توجه به دانشبنیانها و شرکتهای فعال در عرصه بومیسازی محصولات بتواند راهگشای مشکل باشد.
وی در این خصوص به تفسیر گفت: بومیسازی محصولات علاوه بر کمک به وضعیت اشتغال و جلوگیری از خروج ارز، میتواند برای کشور ارزآوری هم به دنبال داشته باشد. رئیس هیاتمدیره گروه صنعتی بستانچی درباره ارتباط میان سیستمهای تهویه مطبوع با دانشبنیان گفت: در انجمن تولیدکنندگان سیستمهای تهویه مطبوع مجموعهای از شرکتهای دانشبنیان را داریم که محصولات مختلفی تولید میکنند. این محصولات از پوششهایی که در این سیستمها استفاده میشود گرفته تا ادوات و تجهیزاتی مثل دستگاههای کشش و دستگاههای اندازهگیری که برخی از این محصولات تا چندین سال گذشته صد در صد وارداتی بودند.
وی ادامه داد: اما امروز به همت این همکاران و شرکتهایی که در انجمن ما هستند، محصولاتی را تولید کردهاند و به جرات میتوانم بگویم اعضای انجمن تقریبا همه از این محصولات به صورت داخلی استفاده میکنند. به طور کل، محصولات تولیدی توسط این شرکتها هم کیفیت مناسب و قابل قبولی نسبت به مشابههای خارجی دارند و هم به لحاظ قیمتی، از قیمت مناسبی برخوردارند.
رئیس هیاتمدیره انجمن تولیدکنندگان سیستمهای تهویه مطبوع ایران با اشاره به اینکه هنوز در بخشهای مختلف وابستگی به خارج وجود دارد، افزود: اینکه بگوییم صنعتی صد درصد به عنوان صنایع مادر، صد در صد تولید داخلی شده، به آن معنا شکل نگرفته و شکل نمیگیرد.
امکان تولیدش وجود دارد، اما در واقع جنبه اقتصادی محصولات به واسطه اینکه این شرکتها عموما شرکتهای خصوصی هستند باید سودآوری داشته باشد تا آن بنگاه اقتصادی بتواند کارش را انجام دهد به تبع آن هنوز صد در صد داخلیسازی نشده است، ولی خیلی از موارد با عمق خیلی زیاد داخلیسازی شده و امروزه در صنعت استفاده میشود.
صنعتی با پیشینه دانشبنیانی
وی گفت: ما شرکتهای زیادی را داریم که در این صنعت بیش از ۵۰ سال قدمت دارند و با تکنولوژیهای روز محصولاتی را تولید میکنند. صنعت تهویه مطبوع جزو قدیمیترین صنایع است که با این رویکرد نوین در کشور مورد استفاده قرار گرفته است که البته تجربه این صنعت را در بادگیرهای یزد یا در شهرهای دیگر داشتهایم.
رئیس هیاتمدیره گروه صنعتی بستانچی با عنوان اینکه محصولات قبلا در حوزههای مختلف از جمله طراحی و محصول، صد درصد وارداتی بوده و توسط شرکتهای خارجی انجام میشد، افزود: اما اکنون صد درصد طراحی این محصولات، بومیسازی شده است. همچنین بیش از ۷۰ درصد از محصولات نیز بومیسازی شدهاند که این امر هم به وضعیت اشتغال در کشور و هم جلوگیری از خروج ارز کمک میکند.
همچنین با توجه به استانداردهای بینالمللی که توانستیم در این صنعت کسب کنیم، برخی از این محصولات به کشورهای منطقه صادر میشوند و ارزآوری هم برای کشور دارد.
بستانچی درباره بیشترین کاربرد استفاده از این دستگاهها گفت: بیشترین استفاده از سیستمهای فنها و جت فنها، در تونلهای بین شهری و جادهای است. جت فنهای تعبیه شده در سقف تونلها و ایستگاههای مترو از جمله کاربردهای استفاده از این دستگاهها هستند.
رئیس هیاتمدیره انجمن تولیدکنندگان سیستمهای تهویه مطبوع ایران درباره حمایت مسوولان از این صنعت در دوران همهگیری کرونا گفت: در دوران کرونا اعضای انجمن تولیدکنندگان، محصولاتی را تولید کردند که مناسب و متناسب با شرایط کرونا بود.
بحث تصفیه هوا جزو موارد خیلی مهم بود، چراکه ویروس کرونا از طریق هوا منتقل میشود، ولی کمترین توجه در این حوزه به محصولات و سیستمهای تهویه مطبوع شد. در بحث حمایت از محصولات نیز میتوانم بگویم صنعت تهویه مطبوع جزو صنایعی است که تا به امروز کمترین حمایت را همیشه داشته، به گونهای که صنعتگران این حوزه با مشکلات زیادی اعم از نقدینگی تا تامین نهادههای تولیدی از جمله فولاد مواجه هستند.